Gemoedelijk congres met stekelige randjes

Zo, het congres is geweest. Tussen avondmaal en voetbalwedstrijd in mijn nabeschouwing. Voor wie een verslag van minuut tot minuut wil nalezen: Selçuk was liver dan ooit aan het bloggen.

Zoals ook op het congres zelf bewaar ik het spannendste voor het laatst, De Motie. Eerst de algemene indruk. Ik kon weer heerlijk genieten van het gedoe met de stemkastjes. De keer dat dat in 1 keer goed wordt en wordt gesnapt door iedereen moeten we een andere manier van stemmen bedenken. Omdat dit toch niet zo’n heel spannend congres was had men trouwens blijkbaar bedacht dat het stemmen ook niet zo vlot hoefde te gaan, met soms zelfs minutenlang wachten op de uitslag. De voorzitster ving het overigens goed op, met af en toe een vermanend “toe nou jongens!”. Ook was er weer discussie over spreektijd, want alweer kwamen een aantal mensen erachter dat je dus beter je punt snel kan maken dan breed en uitvoerig beginnen, om bij de essentie van je verhaal dus weggedraaid te worden.

Het ging ook om serieuze zaken. Allereerst de keuze voor een nieuwe voorzitter en nieuwe bestuursleden. Henk Nijhoff werd eigenlijk op z’n sloffen gekozen. Rustig, kalm, en met humor ging hij door het “debat”, waar Marcel Vissers (terecht) op een gegeven moment even wat narrig werd. Wat de kandidaten nou eigenlijk precies wilden met het voorzitterschap werd nooit helemaal duidelijk, wel dat ze allemaal naar Nederland 3 kijken en het NRC lezen.

De keuze voor de rest van het bestuur was redelijk simpel, omdat er door het terugtrekken van een aantal kandidaten alleen nog blanco als tegenkandidaat was. Alleen de strijd om het vice-voorzittersschap werd nog even spannend: na de eerste ronde waren Nicole Bakker en Henrike Karreman nog over. Nicole won het in de tweede ronde nipt van Henrike, maar had nog niet meer dan de helft van de stemmen. Uiteindelijk versloeg ze ook Kandidaat Blanco in de derde ronde.

Hetzelfde spelletje als bij de voorzitters werd herhaald bij de keuze voor de lijsttrekker van de Eerste Kamerlijst. Tof kreeg 2/3 van het congres achter zich met zijn Limburgse charme en wordt dus lijsttrekker. Yolan Koster zou later nog op plek 4 terechtkomen na een tweede ronde tegen Leo Platvoet. Die eerder ook al in een tweede ronde tegen Tineke Strik verloor om plek 2, en daarna ook de tweede ronde met Herman Meijer verloor. Al met al niet zo’n goede dag voor Leo Platvoet, die zich daarna ook terugtrok als kandidaat. Jammer, want ik had zijn dwarse geluid graag nog wat langer gehoord binnen GroenLinks. Ik ben het niet altijd met hem eens, maar de partij kan juist nu wel wat scherpte gebruiken.

Femke hield een goede toespraak, onderbroken door veel applaus. Ik ben niet zo’n toesprakenmens, maar Femke had een goed weerwoord op de verhalen van de afgelopen tijd. Behalve de formatie, daar zullen we het oneens over blijven.

Waarmee ik bij de motie kom. Er is al heel wat over geschreven deze week. Uiteindelijk was het, zoals ook Brechtje constateert, een brave motie. Evaluatie van de verkiezingen door provinciale discussies over koers en imago van GroenLinks. Het zorgde nog wel voor wat vuurwerk na de lange zit. Leo Platvoet verdedigde de motie en benadrukte het belang van van onderop werken. Daar kan je paranoïde over worden, maar gezien de manier waarop de kritieken opduiken blijkt al dat er niet genoeg draagvlak binnen de partij is gecreëerd. Dat kan ook bewust (het “oud links” afschudden om met nieuw elan en een betere koers verder te gaan), maar wees daar dan duidelijk over. Het lukte Leo trouwens niet om zijn verhaal binnen te tijd te houden – niet zo handig, en zeker niet handig om daarna nog verongelijkt te blijven staan. Henk Nijhof kon kort zijn, het bestuur had immers al gezegd de motie over te willen nemen, en kon dus rustig en binnen de tijd zijn verhaaltje afmaken.

Er volgde nog een rijtje insprekers die allemaal nog hun visie op de motie lieten horen, waaronder Joost Lagendijk. Hij legde zeer helder zijn visie over de formatie uit. Hoe het allemaal kan zijn weten we niet, want we hebben het niet eens geprobeerd. En dat kan je opbreken, zeker als je je in de campagne verkoopt als een ideeënpartij op zoek naar macht. Dan moet je die macht wel grijpen als die langskomt, zeker als de “protestachterhang” z’n heil bij de SP zoekt. Het leverde hem twee flinke sneren op, van Femke Halsema (“excuses aanvaard, hopelijk een geval van eens maar nooit weer“) en van Henk Nijhof (“waar was je toen het erop aankwam?”). De conclusie kan haast niet anders zijn dat daar nog wel meer speelt. Kathalijne Buitenweg was wat dat betreft opvallend aardiger voor Joost.

Conclusie, zo aan het eind van de dag: het borrelt nog steeds, maar via de evaluatie en de komende koersbepaling kan die onvrede wel een uitweg vinden. Wie te kritisch is op de huidige koers zal weinig medestanders in de partij vinden. Leo Platvoet had er zo’n 200 op het congres, minder dan eenderde. Buiten het congres zal die verhouding voor hem nog veel minder gunstig uitvallen. Joost Lagendijk heeft een probleem. En misschien hebben we hiermee ook de eerste oprispinkjes gezien van de strijd om het lijsttrekkerschap in 2010. Als Femke ermee ophoudt staan er 2 ervaren fractievoorzitters klaar: Tof Thissen en Kathalijne Buitenweg. Zo ongeveer de 2 die zich het minst hebben uitgelaten over imago, koers en strategie van GroenLinks.