Tussen het werk door pikte ik even een stukje JSF-nieuws mee. De PvdA lijkt haar rug (eindelijk!) eens een beetje recht te houden. Dat kan ook, dankzij een voldoende vage zin in het bestuursakkoord:
In 2007 wordt het MoU ten aanzien van JSF-testtoestellen ondertekend. In 2008 wordt de business case herijkt voordat in 2009 besluitvorming plaatsvindt over de contractondertekening voor de definitieve aanschaf van testtoestellen. Op basis van de herijking en van een vergelijking voor wat betreft prijs, kwaliteit en levertijd met mogelijke andere toestellen zal het kabinet in 2010 besluiten aan de Tweede Kamer voorleggen over vervanging van de F16 toestellen.
Het vetgedrukte zinnetje wil ik benadrukken. Er staat namelijk nergens wat voor besluit er moet worden genomen. Nu is “besluit” sowieso een rekbaar begrip, maar het is een mooie ontsnappingsclausule zo. Nu is het hopen dat het besluit inderdaad zal worden dat de testtoestellen niet worden aangeschaft.
Zo wordt ook de relatieve waarde van regeerakkoorden aangetoond. Door alles in schijnbare details vast te leggen zit je ten eerste jarenlang vast aan zaken die door veranderende omstandigheden niet meer geldig zijn, en ten tweede zit er altijd een vaagheid in die voor spanning kan zorgen.
Een reden temeer om straks in 2010 te kiezen voor een bestuursakkoord op hoofdlijnen: formuleer algemene (maar wel meetbare) doelstellingen, en laat het college zorg dragen voor passende middelen. En niet, zoals nu vaak gebeurt, een waslijst aan middelen zonder doel. Hoewel je als partij succesvoller lijkt door een concreet puntje voor elkaar te krijgen zou het voor de lange termijn, en voor het debat, beter zijn om die scoringsdrang wat te temperen en juist te kiezen voor een groter doel.
De JSF laat mooi zien dat het middel niet meer past bij de huidige omstandigheden. Zoals Bolkestein vroeg: “waar is de vijand?” Het doel is vrede en veiligheid, de vraag is of het middel JSF nog wel de beste oplossing voor dat doel is.