Toekomst voor samenwerking GroenLinks ligt bij CDA en VVD

Het begon eind 2010 met het nieuwe kabinet, en in 2011 moet het dan helemaal hip worden: Linkse Samenwerking. Wat Linkse Samenwerking precies is hangt trouwens af aan wie je het vraagt: de één sluit de SP uit (te conservatief), de ander D66 (te rechts). Hoe ver de samenwerking moet gaan is ook nog voer voor debat: fusie? een schaduwkabinet? een kopje koffie?

Maar voor we überhaupt naar (linkse) samenwerking kijken, is het misschien verstandiger om te zien wat het oplevert. Het huidige politieke klimaat is gepolariseerd. Dat uit zich in het rechtse kabinet dat er nu zit, met een krappe meerderheid van 1 zetel. Een kabinet dat zich kenmerkt niet door er te willen zijn voor álle Nederlanders, maar wat vooral wil afrekenen met linkse hobby’s. Een links kabinet zou wat dat betreft niet beter zijn, en zou direct de rechtse hobby’s als hypotheekrenteaftrek en asfalt dumpen. Dat vind ik ook wel beter voor Nederland, maar het resultaat kan een soort pingpongbeleid worden die ten koste gaat van de stabiliteit van het beleid. Daar worden alleen dure consultants beter van.

Maar stel dat we dat toch willen. Hoe geef je die samenwerking dan vorm? Is de diversiteit op links nou echt zo erg? Volgens mij niet. Ik zit bij GroenLinks omdat het een progressieve groene partij is die als enige durft om over dogma’s heen te stappen om haar linkse idealen te verwezenlijken. Geen enkele partij kan mij bieden wat GroenLinks heeft, zeker niet als het om de groene kant gaat. Zo zullen SP-ers en PvdA-ers ook hun redenen hebben om juist op die partij te stemmen. Meer naar het midden, conservatiever, etc.

Ga je intensief samenwerken, dan komen al die vleugels bij elkaar. Je deelt gezamelijke waarden maar ziet de oplossing allemaal anders. Hoe lang zal het duren voor mensen ontevreden over de bereikte compromissen weglopen? In een fusiepartij zal het al snel afsplitsingen opleveren die beter bij de diversiteit van de kiezer passen. Ga je samenwerken als partijen, dan sluit je de compromissen al vooraf, en is voor de kiezer niet meer herkenbaar waarom je op een bepaalde partij zou moeten stemmen. Met die compromissen ga je, als je echt wil samenwerken, ook de verkiezingen in. Die onduidelijkheid kan ook kiezers kosten. Je kan ook met je eigen verhaal de verkiezingen ingaan, maar dan is de samenwerking niet wezenlijk anders dan hoe partijen nu samenwerking zoeken.

Zowel linkse als rechtse blokken zitten al jaren rond de 50% in omvang. Dat zal in de toekomst ook niet zo veranderen. Wil je een gezonde meerderheid en breed draagvlak, dan zal je dus over je eigen flank heen moeten springen. Wil je je ideeën realiseren als politieke partij, dan kan dat alleen maar als links en rechts samenwerken. Dat levert de grootste garantie op een meerderheid op. Dat betekent ook dat je compromissen moet sluiten, maar dat hoeft niet nadelig te zijn. De botsing van ideeën kan ook juist een verbetering opleveren, je als partij aan het denken zetten over je idealen en hoe die te verwezenlijken.

Die samenwerking kan pragmatisch (per onderwerp een meerderheid zoeken) of in een coalitieverband als regering. In beide gevallen geldt dat de inhoud leidend moet zijn, en niet het links of rechts zijn van een partij. Er moet draagvlak zijn bij een breed deel van de bevolking, om zo de polarisatie tegen te gaan en daardoor betere beslissingen te nemen Рniet uit rancune, uit groepsgevoel, uit wij-tegen-zij, maar vanuit de wil om er samen uit te komen. Met de SP, PvdA en D66 is GroenLinks het al vaak genoeg eens om ermee samen te kunnen werken. Op onderdelen is de CU ook een belangrijke partner. De uitdaging ligt er juist in om het CDA en de VVD over de streep te trekken om samen te werken. Die samenwerking is beter voor links ̩n rechts Nederland.