We zijn begonnen met het grote nabeschouwen. Waar Kathalijne, Jan en gematigd waren, Harmen het nog niet wist gooiden Daan en David de knuppel in het hoenderhok. De uitslag van woensdag is gewoon niet goed. Terwijl links als geheel wint verliest GroenLinks een zetel.
Er is iets mis. Maar wat? Verschillende oorzaken zijn al aan de orde geweest. Bij deze mijn analyse.
Als eerste het milieu. Vincent stelt: “GroenLinks heeft één thema waar het eigenaar van is. Dat is het milieu”. En daar begint de ellende. Milieu speelde een aardige bijrol in deze verkiezingen, maar is geen puur GroenLinks-thema meer. Ook PvdA en SP stortten zich op het milieu, Diederik Samson voorop. Ook het CDA zei, ondanks hun wanbeleid van de afgelopen jaren, dat ze milieu zo belangrijk vonden. De kiezer die milieu een warm hart toedroeg trapte er gedeeltelijk in. Ik hoorde aan de kraam ook een aantal keer “ja, de PvdA vind milieu nu ook zo belangrijk”. Dat hadden de campagnemanagers goed gedaan. Het milieu schiet er alleen niet mee op. Dat kan beter.
Dan, onze lijsttrekker. Moet Femke weg of niet? Ik ben geen fan van het afrekenen met een lijsttrekker bij tegenvallende resultaten. Zelfs als die de lijsttrekker zijn aan te rekenen. Femke is het beste wat we nu hebben. Ook al betekent haar uitstraling dat we niet bij onze hele potentiële doelgroep goed overkomen. Als er een beter GroenLinks gezicht zich aandient mag de strijd losbarsten van mij; maar ik heb die stemmentrekker niet gezien.
David schrijft:
De GroenLinkscampagne was leuk, maar heeft niets opgeleverd. Geen zetelwinst, te weinig aandacht in de media en niet in staat om thema’s te agenderen. En dus is het geen goede campagne geweest.
Ik betwijfel dat. De campagne was leuk, en of die winst of verlies heeft opgeleverd weet je niet. We hebben geen thema’s geagendeerd, maar wie heeft dat deze campagne eigenlijk wel gedaan? Misschien heb ik het niet zo goed gevolgd omdat je na een paar keer de riedeltjes wel kent, maar het was een rare campagne. Het CDA agendeerde met succes het thema “Bos is niet te vertrouwen”. De SP agendeerde met succes “Marijnissen is leuk”. En dat was het. Het gevoel bekruipt je dat het eigenlijk nergens over ging. Behalve over de campagne zelf en de zeilende/varende/kokende lijsttrekkers.
Dat de inhoud zo’n kleine rol speelde kwam misschien maar goed uit ook. Binnen GroenLinkse kringen was wat ophef over “Vrijheid eerlijk delen”, over de toekomst van de verzorgingsstaat als participatiestaat. Mijn indruk was dat de gewone mens (m/v) op straat geen flauw benul had van die discussie. En als het erover ging waren de meeste potentiële kiezers het er juist mee eens dat participatie belangrijk was. Over de inhoud heb ik nauwelijks mensen horen klagen.
Blijft vooral de uitstraling. GroenLinks als intellectuele partij met allemaal goedbedoelende mensen die het hebben over dingen waar ze zelf niet mee te maken hebben. GroenLinksers zijn minimaal gegoede middenklasse, en nauwelijks de gewone arbeider die Marijnissen (zo gewoon gebleven) zo goed aanspreekt. Dat moet beter.
De vraag is: hoe? Want kijkend naar de uitslag hebben mensen gekozen voor veiligheid. Conservatisme. De SP is sympathiek maar wil nergens heen met Nederland. Lekker blijven zitten in ons knusse landje, 6 uur de aardappels op tafel en de gordijnen toe. Niks veranderen. En daarmee sluit de partij mooi aan op partijen als CDA, ChristenUnie en PvdV. Conservatisme scoort, en dat is niet waar GroenLinks voor staat. Niet om anderen de schuld te geven, want er is genoeg zelfonderzoek te doen voor ons, maar om de barrière aan te geven. Progressief zijn betekent een kleiner potentiëel.
Verlekkerd wordt er gekeken naar de SP die het voor elkaar krijgt om met veel vrijwilligers op straat te zijn, actie te voeren en tussen de mensen te zijn. GroenLinks doet dat niet. Zaaltje, discussietje, dat wel. Dat is niet iets waar het kader iets aan kan doen. Het moet ook vanuit de leden komen. Die moeten actie willen voeren, de straat op gaan, met de kiezer in gesprek, er zijn voor de mensen. Dat hebben we allemaal zelf in de hand.
Conclusie: er moet wat veranderen, maar dat moeten we in eerste instantie zelf doen. Herbezinnen op imago, op actie. En dan naar buiten met onze progressieve boodschap.
-Over the campaign: A campaign is to win votes. If you loose votes, the campaign did not achieve her goals. That is that. Further analysis about the quality of the campaign must not forget that the doel was not achieved. In this sense I subscribe the view that the campaign failed.
-Over the contents: Surely not a majority of voters decide their vote based on program lines. But a relevant part of this campaign was about the future of the welfare state. Due to one reason or another, we did not manage to come through. The views of groenlinks were not discussed in the media. The vrijheid eerlijk delen doc was released way before the PvdA release her views. What remained from it, in my opinion, was that GL wanted to versoepel de ontslag recht. Before Bos begun to produce noises about taxes on retirement money and so forth, there was noise in the media about our versoepeling. That image stayed. And that is a problem. Our TK team was the first to write about the scandinavian model, but the opinion articles talked about it when the PvdA, later, addressed it. Kortom: the campaign had a content phase, it was about our ideas, but we were not recognized. Conclusion again: our GL campaign was a failure.
-Lijstrekker and activism: Very much agreement with you, Michel. Those who want other than femke should come to the front… or train the follower. That is kader vorming, and it takes time. But it looks like we have couple of years more… All’s good what ends good, they say… and we’ll surely see.
Tja gematigd?
De uitslag is niet goed. We hebben verloren, waar we gewonnen hadden willen hebben.
Blij natuurlijk met de sterke winst in Amsterdam en ons eigen stadsdeel, vervelend dat Amsterdam relatief 2 tot 3 keer zo meer stemmen haalt dan uit de rest van het land.
Positief omdat we met zoveel enthousiasme aan de campagne hebben gewerkt. En dat is naast de uitslag net zo belangrijk! Hebben we nieuwe enthousiaste mensen betrokken bij GroenLinks? Kregen we meer leden? Is de groep sterker geworden? Kwamen we door de discussies zonder kleerscheuren?
Conclusie: gematigd positief!
Ja, ‘laugies’ dat je in A’dam wint. Als je bij de eerste 10 verkiesbare plaatsen minstens 9 Amsterdammers zet…
Handiger was het geweest als je dat had teruggebracht tot zeg maar 5 Amsterdammers en het had aangevuld met 5 anderen, bij voorbeeld 1 uit Groningen, 1 uit Nijmegen, 1 uit Eindhoven, 1 uit Utrecht en 1 uit Rotterdam.
Dan kreeg je misschien wat Amsterdams stemverlies, maar daar staat tegenover winst in de rest van het land.
Ik heb vaak GL gestemd, maar het dit jaar vertikt. Ik ga voor de Tweede Kamer niet op een lokale partij stemmen!
Kees, ik kan me daar wel wat bij voorstellen. Maar is het niet ook logisch om de beste mensen op de hoogste plekken te zetten, ongeacht waar ze vandaan komen?
Sure Michel, but a landelijke partij that only has good people in Amsterdam is in trouble, don’t you think?
Maar het probleem is ook dat Amsterdam nou eenmaal veel hoger opgeleiden heeft, veel GroenLinksers, en veel deelraden dus een grote groep mensen met politieke ervaring. Dat hoge Amsterdam/Randstadgehalte zie je ook bij andere partijen.
sure, there seems to be higher education levels in the randstad, and that would produce the situation that we see in GL. Plain logic. But GL as organization should have a fair representation of the country. An element of quality, if we talk about politics, is credibility. I would not be that believable if I suddenly start representing the farmers of friesland. I might learn, but then I rather organize them, shouldn’t I? Well, that is what groenlinks does not looks like doing. The imago of the party is a randstad party busy with the randstad and happy about it. We should change that, I believe.
Okee, Amsterdam relatief meer hoger opgeleiden en GroenLinksers. Akkoord, daarom ook mijn voorstel 5 Amsterdammers bij de eerste 10. Dan is Amsterdam feitelijk nog steeds zwaar oververtegenwoordigd/ bevoordeeld!
Want je wilt toch niet zeggen dat er enkel domme idioten buiten Mokum zitten? Dat er maar één te verzinnen is die een verkiesbare plek waardig is?
Bedenk dat meer dan de helft van alle GL-stemmen van buiten de hoofdstad komt. Is het dan zo veel gevraagd ook een paar van daar in de kamer te zetten? En het argument dat er geen geschikte mensen zijn is absoluut larie.
Dus 5 van buiten is wel het minste wat die Ons-kent-ons-Amsterdam-kliek van een partijleiding had kunnen verzinnen.
Die “kliek” bestaat uit alle leden. Die kunnen allemaal naar het congres komen om de lijst vast te stellen.
En wat doen die leden? Die stelden deze lijst samen.
I don’t really believe in conspiration theories, at least not much inside groenlinks. But I do believe that the party should invest more in kader forming, and surely in kader outside the randstad. Moreover, our party gives too much relevance to “teams”. If people does not look to belong to the team, they are not proposed by candidate commissions. That is something that has to change, that is the mechanism that produces what Kees describes as ons-ken-ons. Less team and more diversity… and not of skin colour, but of opinions.