Bij de SP ben je direct uit de gratie als je de afdrachtregeling ter discussie stelt. Na de SP heeft GroenLinks zo’n beetje de hoogste “vrijwillige” afdrachten: 10%, of zelfs 15% voor de hogere inkomens.
Ik heb zelf niet zo’n probleem met die afdracht: zonder steun en geld van GroenLinks had ik niet in de raad gezeten. Daar wil ik ook best aan bijdragen. Maar vanuit democratisch oogpunt klopt het eigenlijk niet. Want wat gebeurt er als ik weiger die vrijwillige bijdrage te betalen? Word ik dan uit de partij geknikkerd? En hoe onafhankelijk kan ik me dan opstellen? Immers, de Grondwet stelt “de leden stellen zonder last”. Hoe kan ik me als onafhankelijk raadslid opstellen (de Grondwet kent geen fracties) als ik daarmee mijn partijlidmaatschap kwijt kan raken?
De statuten van GroenLinks (in Word .doc formaat, bah) zeggen het volgende over de afdrachtregeling:
Van kandidaten voor vertegenwoordigende functies wordt verwacht dat zij een bereidverklaring ondertekenen waarin zij aangeven de verplichting op zich te nemen de zetel ter beschikking te stellen wanneer de ledenvergadering op het betrokken niveau daarom verzoekt of het lidmaatschap van de partij eindigt en tevens op de hoogte te zijn van de van toepassing zijnde afdrachtregeling.
Het zou wel interessant zijn als eens werd getest hoe liberaal GroenLinks eigenlijk is op dit gebied. Alleen wil ik mijn lidmaatschap niet op het spel gaan zetten, en draag ik mijn geld ook vrijwillig af. Maar wie dat niet wil mag best lid blijven. Toch?
ik heb geen zin om de statuten er op na te slaan, maar ik kan mij herinneren dat hier iets in stond over een mogelijke uitzondering op de regel. Als GL volksvertegenwoordigers een goede reden hadden om niets af te dragen dat dit dan gehonoreerd zou worden.
Is “ik wil onafhankelijk van de partij kunnen denken en beslissen” een goede reden?
Volgens mij zijn er een aantal wanbetalers als het gaat om de afdrachtregeling, maar verder dan aandringen is het partijbestuur geloof ik nooit gegaan.
Overigens is er nogal een verschil tussen GL en de SP. Bij de SP draagt iedereen zijn hele inkomen af en krijgt dan uit de grote pot weer een deel terugbetaald. Bij GL hoef je alleen dat deel dat je af moet staan over te maken. Dat laatste heeft veel minder invloed op je onafhankelijkheid. Immers, de SP kan gewoon beslissen om je inkomen helemaal niet meer over te maken, dat dreigmiddel heeft GL niet.
Maar in zo’n geval kan je tegen de gemeente, provincie of staat zeggen dat je bijdrage naar je eigen rekening moet worden overgemaakt. En dan word je geroyeerd. Dat is het probleem vooral, want dat geld heb je gewoon recht op. Dan kan de partij nooit van je afpakken, zelfs de SP niet.
Bij mijn weten is het zo dat als een raadslid niet betaald, het afgaat van de landelijke bijdrage aan de afdeling. Dus als je niet betaald zal je dus je eigen leden tegen je krijgen en de volgende keer minder goed campagne kunnen voeren.