Op zoek naar inspiratie. Dat was de Raad afgelopen vrijdag. Excursie of werkbezoek klinkt zo zakelijk, zo monistisch, zou oude politiek, dat voor een spannendere titel was gekozen: Inspiratiedag Duurzaam Bouwen. Met een klein clubje raadsleden van diverse pluimage (Arenoe, PvdA; Karman-Moerman, CDA; Schotanus, CU) waren we sinds eind vorig jaar bezig om duurzaam bouwen op deze manier te agenderen. De griffie werkte hard om al onze wensen en ideeën verder te organiseren.
Het programma bestond uit twee delen: presentaties in Gouda vanuit de gemeente en experts van buiten, en een bezoek aan de Stad van de Zon in Heerhugowaard.
In Gouda kregen we van verschillende kanten informatie: vanuit de gemeente, via wethouder Marco Kastelein en milieucoördinator Evelien ten Cate, die vertelden wat de gemeente nu al aan duurzaamheid doet; van Martien Das van SenterNovem, het duurzame agentschap van het rijk; van TUE-professor Jos Lichtenberg, die over zijn concept “Slim Bouwen” vertelde, en aangaf hoe gecompliceerd de bouwketen tegenwoordig is; Maarten van der Starre over de waterpompen in de nieuwbouwhuizen aan de Sportlaan die voor verwarming in de winter, en verkoeling in de zomer zorgen. Als volleerd verkoper prees hij het systeem aan, dat voor grote besparingen kan zorgen.
Om het in actie te zien bezochten we ook één van de woningen aan de Sportlaan. Je moet er maar zin in hebben: een ziek kind thuis (beterschap!) en dan ook nog een hele horde raadsleden en andere betrokkenen over de vloer… Interessant was het wel om te zien. Een intern stofzuigsysteem, en de warmtepomp die op de begane verdieping in een kast zit weggewerkt.
Na het “Goudse” deel vertrokken we per bus richting Heerhugowaard. Aangezien dat nogal een lange rit is werd de tijd zo nuttig mogelijk gebruikt: op de monitoren in de bus was een laptop aangesloten voor presentaties, die staand/wiegend/hangend werden gegeven. Ondanks de moeilijke omstandigheden wisten Jaap van Bezooijen en Dave Lambrechts ook weer andere invalshoeken te vinden die weer inspiratie opleverden.
Jaap van Bezooijen kennen we inmiddels al van enkele presentaties over Westergouwe namens het projectbureau. Hij legde de duurzame maatregelen voor Westergouwe nog een keer uit. Opvallend daarbij was dat duurzaamheid niet terugkwam in de verkoopargumenten. Dat riep direct vragen uit de bus op over het duurzame gehalte van de wijk. Er komt nog een notitie van de wethouder, maar het gevoel dat heerste was dat we nog niet alles eruit halen wat erin zit – ook omdat andere gemeentes inmiddels ook duurzamer bezig zijn dan vroeger.
Vanuit een heel ander perspectief kwam het verhaal van Dave Lambrechts. Hij heeft een paar zeer duurzame woningen gebouwd waarbij hij ook het hele bouwproces heeft verduurzaamd – als je pas achteraf wat maatregelen neemt red je het niet qua duurzaamheid. Vooral vanwege de technische aspecten was het interessant, want je kan wel van alles willen als gemeente, je moet ook weten wat er mogelijk is. Op dit moment is het nog kleinschalig, maar in Westergouwe moet er wat mij betreft zeker ruimte komen voor experimenten met dit soort projecten. Het verhaal lokte veel reacties uit, en het enige dat ervan kon afleiden was het Turkish Airways-wrak dat we onderweg net konden zien liggen.
Aangekomen in Heerhugowaard konden we direct aanschuiven bij de lunch waar we door de burgemeester welkom werden geheten. GroenLinks-wethouder Christaan Kwint was er ook bij, en dankzij twitter natuurlijk al helemaal op de hoogte. Na de lunch (laat de politieke correctheid maar zitten, kom maar door met die broodjes kroket!) werden we in de raadszaal van Heerhugowaard voorgelicht over de Stad van de Zon en het duurzaamheidsbeleid van de gemeente. De ambities straalden ervan af, waarmee we het ochtendprogramma wel een beetje in een ander licht gingen zien: waren we eigenlijk wel zo duurzaam als we dachten? Ondertussen leerden we ook van de fouten van Heerhugowaard: focus op doelen, niet op middelen. Zij hadden heel erg ingezet op zonnepanelen, waardoor andere (betere?) duurzame technieken niet zo werden gebruikt.
In de Stad van de Zon zelf wandelden we een klein rondje. Het beeld was dat van een nieuwbouwwijk zoals er zoveel worden gebouwd, alleen vallen de vele zonnepanelen wel op. Een duurzame wijk hoeft er in ieder geval niet veel anders uit te zien dan een “gewone” wijk.
Ondertussen waren we zo uitgebreid geïnspireerd dat de tijd alweer begon te dringen. In de bus terug werden we door de woningcorporaties Mozaiek Wonen en Woonpartners Midden-Holland voorgelicht over hun duurzame projecten. Goed om daarbij te horen was dat duurzaamheid is vastgelegd in beleid, er is geld voor beschikbaar en de wil om het thema op te pakken. Als uitgangspunt werd genoemd dat de huurders moesten profiteren van de investeringen, door lagere energielasten. Als de huur ervoor omhoog zou gaan mocht dat in geen geval meer zijn dan de besparing op energie. Daarvoor wordt gekeken hoe de corporaties meer invloed op energie konden krijgen. De verhalen in Heerhugowaard over het oprichten van een eigen energiebedrijf werd met interesse gevolgd. Voor de corporaties biedt dat de mogelijkheid om hun investeringen terug te verdienen, en dat maakt investeren des te aantrekkelijker.
Even na 5 uur waren we weer terug in Gouda. Op de lunch na zonder echte pauzes een dag lang inspiratie opgedaan voor een duurzamer Gouda. Het lijkt indruk te hebben gemaakt op de collega-raadsleden, en Marjan Arenoe concludeerde dan ook dat dit genoeg stof oplevert om in de Raad nog eens te debatteren over onze duurzame ambities. Een debat dat wij ook graag voeren.
Kijk voor het complete fotoverslag op Flickr.